Przejdź do zawartości

Czapla malgaska

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Czapla malgaska
Ardeola idae[1]
(Hartlaub, 1860)
Ilustracja
Szata godowa
Ilustracja
Szata spoczynkowa
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

strunowce

Podtyp

kręgowce

Gromada

ptaki

Podgromada

Neornithes

Infragromada

ptaki neognatyczne

Rząd

pelikanowe

Podrząd

czaplowce

Rodzina

czaplowate

Rodzaj

Ardeola

Gatunek

czapla malgaska

Synonimy
  • Ardea Idae Hartlaub, 1860[2]
Kategoria zagrożenia (CKGZ)[3]

Zasięg występowania
Mapa występowania
Pora występowania

     Przebywa zimą

     W sezonie lęgowym

Czapla malgaska[4] (Ardeola idae) – gatunek migrującego ptaka z rodziny czaplowatych (Ardeidae), zamieszkujący wschodnią Afrykę i afrykańskie wyspy na Oceanie Indyjskim. Nie wyróżnia się podgatunków[2][5]. Zagrożony wyginięciem.

Morfologia
Długość ciała 45–48 cm[6]. W szacie godowej upierzenie całkowicie śnieżnobiałe, niekiedy z delikatnym płowym odcieniem, długie godowe pióra na wierzchu głowy, grzbiecie i piersi. Dziób w kolorze ciemnego błękitu z czarną końcówką. W szacie spoczynkowej białe lotki, kuper i ogon, reszta ciała w brązowe prążki, najciemniejsze na wierzchu głowy i karku; dziób zielonkawoszary z czarną końcówką. Tęczówki żółte[6].
Zasięg występowania:
W sezonie lęgowym zamieszkuje Madagaskar i mniejsze wyspy – Aldabrę (Seszele), Majottę (archipelag Komorów) i Europę (francuskie Wyspy Rozproszone). Poza sezonem lęgowym przebywa na Komorach oraz we wschodniej części kontynentu afrykańskiego: w Burundi, Demokratycznej Republice Konga, Kenii, Malawi, Mozambiku, Rwandzie, Tanzanii, Ugandzie, Zambii i Zimbabwe[3]. Wyjątkowo zalatuje do Angoli, Somalii oraz na Sokotrę (Jemen)[3][6].
Biotop
Na siedliska wybiera subtropikalne i tropikalne lasy namorzynowe, rzeki, jeziora, bagna, zbiorniki wodne i żyzne pola.
Pożywienie
Zjada ryby, żaby, scynki, gekony, koniki polne, chrząszcze i inne drobne bezkręgowce[3][6]. Zazwyczaj żeruje samotnie, rzadko łączy się w stada[6].
Rozród
Sezon lęgowy trwa od końca października do marca, ale głównie w listopadzie i grudniu[6]. Gniazduje kolonijnie, zazwyczaj razem z innymi gatunkami ptaków, a zwłaszcza z czaplą modronosą (A. ralloides). Gniazdo na drzewie lub krzewie (na wysokości 0,5–4 m) w pobliżu wody, na Aldabrze gniazduje także w namorzynach. Gniazdo jest masywne, zbudowane z gałązek. W zniesieniu 2–4 jaja (najczęściej 3). Inkubacja trwa około 20 dni, zajmują się nią oboje rodzice. Młode zaczynają opuszczać gniazdo po około 15 dniach od wyklucia, są w stanie same zdobywać pokarm w wieku około 4 tygodni[3][6].
Status
Międzynarodowa Unia Ochrony Przyrody (IUCN) uznaje czaplę malgaską za gatunek zagrożony (EN – Endangered). W 2002 roku szacowano liczebność światowej populacji na 2000–6000 osobników, czyli około 1300–4000 osobników dorosłych. Globalny trend liczebności oceniany jest jako spadkowy. Główne zagrożenia dla gatunku to osuszanie i przekształcanie terenów podmokłych w pola ryżowe, a także wybieranie jaj i piskląt z gniazd[3].

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Ardeola idae, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
  2. a b Madagascar Pond-heron (Ardeola idae). IBC: The Internet Bird Collection. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-06-09)]. (ang.).
  3. a b c d e f Ardeola idae, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).
  4. Systematyka i nazwa polska za: P. Mielczarek & M. Kuziemko: Rodzina: Ardeidae Leach, 1820 - czaplowate - Herons (wersja: 2020-06-25). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2021-11-13].
  5. F. Gill, D. Donsker & P. Rasmussen (red.): Ibis, spoonbills, herons, hamerkop, shoebill, pelicans. IOC World Bird List (v10.1). [dostęp 2020-05-21]. (ang.).
  6. a b c d e f g Martínez-Vilalta, A., A. Motis & G. M. Kirwan: Malagasy Pond-Heron (Ardeola idae), version 1.1. [w:] Birds of the World (J. del Hoyo, A. Elliott, J. Sargatal, D. A. Christie & E. de Juana, Editors) [on-line]. Cornell Lab of Ornithology, Ithaca, NY, USA, 2020. [dostęp 2021-11-13]. (ang.). Publikacja w zamkniętym dostępie – wymagana rejestracja, też płatna, lub wykupienie subskrypcji

Linki zewnętrzne

[edytuj | edytuj kod]